Zespół jelita drażliwego (ZJD) należy do najczęściej występujących chorób z grupy czynnościowych zaburzeń jelit.
Wśród licznych hipotez dotyczących etiologii ZDJ wymienia się predyspozycje genetyczne, jednak wyniki badań klinicznych nie są tak jednoznaczne. Badacze ze Szwecji dokonali analizy największych rejestrów populacyjnych i medycznych w kraju w celu oceny ryzyka występowania ZJD wśród członków rodziny osób chorych. W ocenie uwzględniono 51 952 pacjentów.
Wyniki badania wyraźnie wskazują na częstsze występowanie ZJD w obrębie rodziny, co jest szczególnie wyraźne wśród osób o pierwszym stopniu pokrewieństwa (rodzice, rodzeństwo, dzieci). Na przykład iloraz szans (Odds Ratio - OR) występowania ZJD wśród potomków osoby chorej wyniósł 1,82. Dane te wskazują na genetyczną predyspozycję do tej choroby. Z drugiej strony zwiększone ryzyko rozwoju zaburzeń stwierdzono także wśród małżonków osób chorych na ZJD, a więc niespokrewnionych członków rodziny. W tym przypadku OR wyniósł 1,51.
Ten wynik może wskazywać na wpływ czynników środowiskowych, takich jak dieta, palenie tytoniu, warunki socjalne itp. Reasumując, wyniki szwedzkiego badania – dotychczas największego badania populacyjnego dotyczącego ZJD – wskazują na rodzinną predyspozycję do tej choroby, za którą mogą odpowiadać zarówno czynniki ściśle genetyczne, jak i środowiskowe.