×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Rak jelita cienkiego i inne złośliwe nowotwory jelita cienkiego

dr n. med. Wojciech Wysocki
Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie

Co to jest nowotwór jelita cienkiego?

Nowotwór jelita cienkiego powstaje na skutek niekontrolowanego przez organizm wzrostu komórek w obrębie części jelita cienkiego (które dzieli się na dwie części: jelito czcze i kręte). W przeciwieństwie do bardzo często obserwowanych nowotworów złośliwych jelita grubego, nowotwory jelita cienkiego występują rzadko.

Rodzaje nowotworów złośliwych jelita cienkiego

Wyróżnia się kilka całkowicie biologicznie odmiennych typów nowotworów złośliwych jelita cienkiego: gruczolakoraka, chłoniaka (występującego częściej w krajach rozwijających się), nowotwór zrębu układu pokarmowego (gastrointestinal stroma tumor – GIST), rakowiaka (carcinoid) oraz przerzuty nowotworów złośliwych z innych organów.

Objawy raka jelita cienkiego

Objawy nowotworu jelita cienkiego są uzależnione od stopnia zaawansowania choroby, a także umiejscowienia i rodzaju nowotworu. Na wczesnym etapie choroby objawy są zazwyczaj mało specyficzne, tzn. są identyczne jak w większości nienowotworowych chorób jamy brzusznej. Do typowych objawów wczesnych należą:

W miarę rozwoju choroby mogą dołączyć się:

  • uczucie zmęczenia
  • zmniejszenie masy ciała
  • anemia wywołana zaburzeniami wchłaniania żelaza
  • czarne, smoliste stolce
  • wymioty treścią przypominającą fusy z kawy
  • żółtaczka
  • bardzo silne, falowo narastające bóle brzucha.

W jaki sposób rozpoznaje się złośliwy nowotwór jelita cienkiego?

Istnieje dużo badań umożliwiających rozpoznanie nowotworu jelita cienkiego. W zależności od rodzaju zgłaszanych przez chorego dolegliwości lekarz zdecyduje, które z tych badań i w jakiej kolejności należy wykonać, aby potwierdzić lub wykluczyć rozpoznanie nowotworu jelita cienkiego.

Badania umożliwiające rozpoznanie nowotworu jelita cienkiego to:

  • badanie kontrastowe przewodu pokarmowego – chory otrzymuje do wypicia roztwór środka kontrastowego, a następnie w pracowni radiologicznej wykonuje się serię zdjęć rengenowskich (prześwietleń) brzucha; uzyskane w ten sposób obrazy ilustrują kolejne etapy pasażu (przechodzenia) zakontrastowanej treści pokarmowej przez jelito,
  • badanie endoskopowe – wykonanie tego badania tradycyjnymi narzędziami, takimi jak gastroskop lub kolonoskop, jest niemożliwe, gdyż początek i koniec jelita cienkiego znajdują się w zbyt dużej odległości od naturalnych otworów ciała (usta, odbyt), co więcej – jelito cienkie jest bardzo długie (nawet 7 m); doświadczony endoskopista jest w stanie zobaczyć początek jelita czczego za pomocą gastroskopu, jednak wymaga to przeprowadzenia gastroskopu przez cały żołądek i dwunastnicę; z kolei podczas kolonoskopii jest możliwe (aczkolwiek technicznie bardzo trudne, gdyż kolonoskop trzeba wcześniej przeprowadzić przez całe jelite grube) uwidocznienie bardzo krótkiego odcinka końcowego jelita krętego,
  • tomografia komputerowa oraz USG jamy brzusznej – za pomocą tych badań można uwidocznić guzy jelita cienkiego o dużych rozmiarach, małe zmiany są jednak na ogół niewidoczne; znaczna długość jelita cienkiego oraz jego stała ruchomość niezależna od woli chorego (tzw. ruchy robaczkowe czyli perystaltyczne) bardzo utrudniają poprawną ocenę niewielkich guzów jelita cienkiego,
  • endoskopia kapsułkowa – chory połyka niewielką kaspułkę, w której znajduje się kamera rejestrująca obraz podczas przejścia kapsułki przez przewód pokarmowy; choć jest to badanie, które teoretycznie może pozwolić na zobaczenie całego jelita cienkiego, wykonuje się je rzadko, a jakość uzyskanych tą drogą obrazów jest – jak dotąd – zła.

Jak leczyć złośliwy nowotwór jelita cienkiego?

Podstawową metodą leczenia nowotworów jelita cienkiego jest operacja. W zależności od wielkości guza oraz szeregu innych uwarunkowań wycięcie fragmentu jelita cienkiego wraz z guzem można przeprowadzić techniką klasyczną (z otwarciem jamy brzusznej – tak zwana laparotomia) lub laparoskopową.

W przypadku niektórych nowotworów jelita cienkiego konieczne jest uzupełnienie operacji leczeniem systemowym (z użyciem klasycznej chemioterapii lub specjalnych leków ukierunkowanych molekularnie [np. w przypadku guzów typu GIST]) lub radioterapią.

Czy można uniknąć zachorowania na nowotwór złośliwy jelita cienkiego?

Jak dotąd udało się zidentyfikować kilka czynników ryzyka rozwoju nowotworów jelita cienkiego. Należą do nich:

U osób, u których rozpoznano którąś z powyższych chorób, lekarz prowądzący może rozważyć wykonywanie okresowych badań mających na celu wczesne wykrycie nowotworu jelita cienkiego. Chorzy na chorobę trzewną powinni bezwględnie przestrzegać diety bezglutenowej, aby zmniejszyć ryzyko zachoworowania.

31.03.2017
Zobacz także
  • Rak trzustki - objawy nowotworów złośliwych trzustki - diagnoza i rokowania
  • Nowotwory złośliwe dróg żółciowych
  • Rak jelita grubego - przyczyny, objawy, leczenie i rokowania
Wybrane treści dla Ciebie
  • Polip hiperplastyczny
  • Polipy jelita grubego — przyczyny, leczenie, zagrożenie nowotworem
  • Nowotwory jelita cienkiego (łagodne i złośliwe)
  • Mikroskopowe zapalenie jelita grubego
  • Uchyłki jelita grubego
  • Biegunka
  • Polipy jelita cienkiego – objawy, czy są groźne, leczenie
  • Ostre niedokrwienie jelit
  • Polipektomia
  • Polipy - przyczyny, rodzaje, objawy, leczenie
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta