Test tolerancji laktozy to jedna z możliwości diagnozowania nietolerancji laktozy. Podczas testu pacjent otrzymuje do wypicia roztwór laktozy. Następnie w odpowiednich punktach czasowych oznacza się stężenie glukozy we krwi
Co to jest test tolerancji laktozy i na czym polega?
Laktoza jest cukrem występującym wyłącznie w mleku ssaków. Cząsteczka laktozy zbudowana jest z glukozy i galaktozy. Trawienie laktozy (rozkładanie cząsteczki) przebiega pod wpływem laktazy – enzymu trawiennego wytwarzanego w nabłonku jelita cienkiego.
Nietolerancja laktozy jest stosunkowo częstą przypadłością i może być przyczyną różnych objawów ze strony przewodu pokarmowego. Najczęściej występują wzdęcia, biegunka, kurczowy ból brzucha.
Diagnostyka nietolerancji laktozy obejmuje: próbę eliminacji laktozy z diety oraz prowokację pokarmową, wykonuje się również test tolerancji laktozy oraz test oddechowy po spożyciu laktozy lub pomiar pH stolca.
Jakie są wskazania do testu tolerancji laktozy?
Test tolerancji laktozy warto wykonać, kiedy istnieje podejrzenie, że objawy ze strony przewodu pokarmowego mają związek ze spożywaniem laktozy. Decyzję o badaniu podejmuje lekarz na podstawie szczegółowego wywiadu klinicznego. Należy ono jednak do stosunkowo rzadko wykonywanych.
Jak przebiega test tolerancji laktozy?
Test tolerancji laktozy polega na kilkakrotnej ocenie stężenia glukozy (potocznie „cukru”) w surowicy: przed spożyciem laktozy i w określonych odstępach czasu po jej spożyciu (w 30., 60., 90. i 120. minucie po doustnym obciążeniu laktozą).
W przypadku osób dorosłych laktozę spożywa się w postaci roztworu – 100 g laktozy rozpuszczonej w 300 ml wody, a w przypadku dzieci 2 g/kg mc., maksymalnie 100 g.
Diagnostyczne jest zwiększenie stężenia glukozy o <1,1–1,67 mmol/l (20–30 mg/dl) w pierwszych 90 minutach oraz wystąpienie objawów klinicznych nietolerancji. Obecnie test tolerancji laktozy zastąpiono przez testy oddechowe.
Laktozę spożywa się w postaci roztworu (100 g rozpuszczonych w 300 ml wody).
Prawidłowo, czyli gdy laktoza jest rozkładana przez enzymy jelitowe do glukozy i galaktozy, w badaniach obserwuje się zwiększenie stężenia glukozy w surowicy w stosunku do wartości wyjściowej (stężenia oznaczonego przed spożyciem laktozy). Jeżeli stężenie glukozy nie zwiększa się, a objawy nietolerancji są obecne, wskazuje to na brak lub niedobór laktazy – czyli rzeczywistą nietolerancję laktozy.
Jak przygotować się do testu tolerancji laktozy?
Na badanie należy się zgłosić na czczo. Pomiędzy pobraniami krwi nie wolno spożywać pokarmów (spowoduje to zafałszowanie wyników badania).
Jakie są przeciwwskazania do testu tolerancji laktozy?
Przeciwwskazaniem do testu tolerancji laktozy jest galaktozemia (choroba genetyczna polegająca na zaburzeniach w przemianie galaktozy).
Jakie powikłania mogą wystąpić po wykonaniu testu tolerancji laktozy?
Pacjenci z silną nietolerancją laktozy mogą po spożyciu laktozy użytej w teście odczuwać wzdęcia, ból brzucha lub oddawać luźne stolce. Według niektórych autorów, ilość laktozy używanej w teście jest tak duża, że nawet u osób zdrowych (bez nietolerancji laktozy) może wywołać objawy.
Jak postępować po teście tolerancji laktozy?
Otrzymany wynik należy przedstawić lekarzowi, który zinterpretuje go w kontekście objawów podmiotowych i przedmiotowych oraz wyników pozostałych badań. Zaleci także dalsze postępowanie.
