×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Badanie pasażu jelitowego

dr hab. n. med. Joanna Pilch-Kowalczyk
specjalista radiolog

Co to jest pasaż jelitowy i na czym polega?

Pasaż jelitowy należy do klasycznych badań rentgenowskich, które posługują się promieniowaniem rentgenowskim. W związku z tym zgodnie z ustawą Prawo Atomowe z 4 listopada 2014 (Dz.U. 2014 poz. 1512) i rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej (Dz.U.11.51.265) podstawą do wykonania każdego badania rentgenowskiego (z wyjątkiem badań przesiewowych, stomatologicznych i densytometrii) jest skierowanie wydane przez lekarza. Dotyczy to także pacjentów, którzy sami ponoszą koszty badania. Dzieci do lat 16 oprócz skierowania muszą posiadać Książeczkę Zdrowia Dziecka. Każde badanie z użycie promieniowania rentgenowskiego u dziecka musi być odnotowane w Książeczce w celu monitorowania ilości wykonywanych badań z użyciem promieniowania jonizującego.

W pasażu jelitowym, podobnie jak w innych badaniach kontrastowych przewodu pokarmowego, w celu zobrazowania światła jelit stosuje się kontrasty pozytywne, czyli o wyższym pochłanianiu niż tkanki miękkie. Najbardziej popularnym kontrastem jest baryt, zawierający siarczan baru, substancję tworzącą z wodą zawiesinę, która nie wchłania się ze światła przewodu pokarmowego. W przypadku podejrzenia uszkodzenia ścian jelita lub przerwania jego ciągłości stosuje się kontrasty jodowe. Sa one rozpuszczalne w wodzie, więc gdy wydostaną się poza światło przewodu pokarmowego, będą mogły one zostać usunięte poprzez wchłonięcie do światła naczyń krwionośnych. Może to jednak prowadzić do wystąpienia działań niepożądanych, podobnie jak po dożylnym/dotętniczym podaniu tego rodzaju środków kontrastowych, zwykle w formie uczulenia na kontrast. Jeśli jelito jest szczelne i nieuszkodzone substancje te nie ulegają wchłanianiu.

Jakie są wskazania do pasażu jelitowego?

Najczęstszym wskazaniem jest ocena drożności przewodu pokarmowego i czasu przejścia kontrastu przez jelita w diagnostyce chorób jelit, zwykle jako uzupełnienie badań endoskopowych.

Jak przebiega pasaż jelitowy?

W czasie badania doustnie podawany jest środek cieniujący pozytywnie — baryt (rzadziej kontrast rozpuszczalny w wodzie), który fizjologiczną drogą powoli przechodzi przez poszczególne pętle jelita cienkiego. W zależności od tego jaki odcinek jelita miał zostać poddany ocenie, badanie można uznać za zakończo­ne, jeśli kontrast przedostanie się przez zastawkę krętniczo-kątniczą do jelita grubego lub gdy osiągnie odbytnicę. W trakcie badania wykonuje się zdjęcia rentgenowskie. Czas wykonania kolejnego zdjęcia jest zależny od szybkości przechodzenia kontrastu przez poszczególne pętle jelitowe i po każdym zdjęciu jest ustalany przez lekarza nadzorującego badanie. W uzasadnionych przypad­kach wykonuje się dodatkowo zdjęcia celowane, robione pod kontrolą fluoroskopii. Czas trwania badania jest różny u poszczególnych pacjentów i waha się od 2–3 godzin do 24–36 godzin.

Jak przygotować się do pasażu jelitowego?

Pacjent do badania zgłasza się na czczo, po wczesnej kolacji (do godziny 18.00 dnia poprzedniego). W dniu poprzedzającym badanie wskazana jest dieta ubogoresztkowa.

Jakie są przeciwwskazania do pasażu jelitowego?

Przeciwwskazaniem do wykonania badań kontrastowych przewodu pokarmowego jest ciąża, w związku z czym u kobiet miesiączkujących badanie powinno być wykonywane jedynie w pierwszych 10 dniach cyklu lub po wykluczeniu ciąży testem ciążowym.

Przeciwwskazaniem do podania doustnego kontrastów, w tym także w przypadku badania pasażu jelitowego - jest niedrożność przewodu pokarmowego.

Jakie powikłania mogą wystąpić po wykonaniu pasażu jelitowego? Jak postępować po pasażu?

U pacjenta prawidłowo zakwalifikowanego do badania powikłania w zasadzie nie występują. Wyjątkiem może być alergia na kontrast rozpuszczalny w wodzie podany doustnie przy uszkodzonej ścianie przewodu pokarmowego (inne działania niepożądane przy takiej drodze podania zwykle nie występują).

Ponadto po doustnym podaniu kontrastów rozpuszczalnych w wodzie, które są hiperosmotyczne, może wystąpić biegunka. Wykonanie pasażu jelitowego nie wymaga szczególnego postępowania po badaniu.

21.03.2017
Zobacz także
  • Badanie kontrastowe dolnego odcinka przewodu pokarmowego
  • Gastroskopia
Wybrane treści dla Ciebie
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta