Pytanie nadesłane do redakcji
Mam 39 lat. Rutynowe badanie USG wykazało, że „pęcherzyk żółciowy jest echoujemny, z kilkoma płaskimi hiperechogenicznymi pasmami we wnętrzu (podejrzenie gęstej żółci), bez widocznych złogów.” Przed badaniem nie jadłam i nie piłam przez 17 godzin, więc może ten fakt przyczynił się do zastoju żółci. Chciałabym zapytać, co mam robić, aby nie dopuścić do powstania kamieni żółciowych? Postanowiłam brać Raphacholin i zakupić zioła Cholagoga II, ale nie wiem czy to pomoże i przez jaki czas mam je stosować. Kontrolne USG mam za pół roku.
Odpowiedziała
dr n. med. Anna Mokrowiecka
specjalista chorób wewnętrznych
specjalista gastroenterolog
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
Czynnikami ryzyka powstania kamicy żółciowej są starszy wiek, płeć żeńska, czynniki hormonalne, np. liczne ciąże, predyspozycja genetyczna, cukrzyca, otyłość, duże stężenie triglicerydów we krwi, niektóre leki, czynniki powodujące zastój żółci - protezy, szwy chirurgiczne itp., stan po zabiegach operacyjnych - resekcja żołądka, zespół krótkiego jelita, szybka utrata masy ciała, przedłużające się głodzenie, mukowiscydoza, przewlekłe infekcje dróg żółciowych (w przypadku kamieni brązowych).
Tak więc, na niewiele z tych czynników mamy wpływ. Zapobieganie powstawaniu kamicy żółciowej polega przede wszystkim na zmianie stylu życia. Wskazane jest zmniejszenie kaloryczności posiłków, zwiększenie aktywności fizycznej i utrzymywanie prawidłowej masy ciała, unikanie nadwagi oraz otyłości, ale bez znacznych wahań masy ciała (utrata około 1-2 kg miesięcznie).
Wskazana jest dieta oparta na ogólnych zasadach zdrowego odżywiania, a więc ograniczenie tłuszczów nasyconych, tłustego mięsa, słoniny, smalcu, masła, jajek i tłustych produktów mlecznych. Należy unikać obfitych posiłków, to znaczy przyjmować mniejsze porcje pożywienia ze zwiększoną częstością, najlepiej około 5-6 posiłków dziennie. Potrawy pieczone zastępować należy gotowanymi i duszonymi. Ponadto zalecane są większe ilości odtłuszczonych produktów nabiałowych, chleb pszenny lub chleb typu graham, kasze i makarony. Ważne jest unikanie alkoholu.
Raphacholin w przypadku kamicy żółciowej powinien być stosowany bardzo ostrożnie. Działa on żółciotwórczo i żółciopędnie, czyli zwiększa produkcję żółci oraz powoduje jej wyrzut z pęcherzyka żółciowego. Przyczynia się to do opróżniania pęcherzyka z zalegającej żółci, ale może też sprowokować atak kolki żółciowej lub prowadzić do powikłań, np. utknięcia złogu w szyjce pęcherzyka. Zioła Cholagoga II są przeciwwskazane w kamicy pęcherzyka żółciowego.
Dlatego też stosowanie ziół i leków żółciotwórczych i żółciopędnych jest dyskusyjne. Jedynie można wypróbować leczenie zachowawcze kwasami żółciowymi (preparaty kwasu ursodeoksycholowego). Może okazać się skuteczne, zwłaszcza w przypadku małych złogów cholesterolowych bez zwapnień. Można go zastosować pod warunkiem, że pęcherzyk żółciowy jest sprawny czynnościowo i drożny jest przewód pęcherzykowy. W pozostałych przypadkach oraz przy nieskuteczności leczenia farmakologicznego pozostaje operacja usunięcia pęcherzyka żółciowego.