Pytanie nadesłane do redakcji:
Wątroba - naczyniak. Robiłem badania niedawno i w USG stwierdzono podejrzenie naczyniaka 18 mm? Co to jest? Jakie badania można zrobić, aby to sprawdzić i wyleczyć?
Odpowiedział:
dr n. med. Wojciech Wysocki
Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie
Naczyniak wątroby to najczęstszy niezłośliwy nowotwór tego narządu - szacuje się, że naczyniaki występują nawet u 5% ludzi. W większości przypadków naczyniaki nie powodują żadnych objawów, a ich obecność nie stanowi istotnego zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka. Objawy częściej towarzyszą większym naczyniakom (tj. o średnicy zbliżającej się do 10 cm).
Do rozpoznania naczyniaka wykorzystuje się najczęściej badanie ultrasonograficzne, które uzupełnia się o tomografię komputerową. Cechą charakterystyczną naczyniaków jest szczególny kierunek przepływu krwi w obrębie zmiany, co można dostrzec podczas wykonywania tomografii komputerowej z podaniem środka cieniującego (tzw. kontrastu). Czasem, w razie istotnych wątpliwości co do charakteru obserwowanej zmiany, wykorzystuje się inne badania obrazowe - rezonans magnetyczny lub scyntygrafię z użyciem czerwonych krwinek oznaczonych izotopem.
Większość naczyniaków nie wymaga żadnego leczenia, a jedynie okresowych (w zależności od wielkości co 6-12 miesięcy lub nawet rzadziej) kontrolnych badań obrazowych. Leczenia (tj. operacji) mogą natomiast w niektórych wypadkach wymagać naczyniaki duże (tj. o średnicy >10 cm), szybko powiększające się, powodujące objawy kliniczne (np. ból) lub wiążące się z zaburzeniem efektywności pracy układu krzepnięcia krwi.
Czasem bardzo duże naczyniaki mogą pęknąć i spowodować krwawienie do wnętrza jamy brzusznej - w takich przypadkach konieczna jest pilna operacja. Samoistne pęknięcie zwykle jednak dotyczy bardzo dużych naczyniaków, które powodują objawy i powiększają się szybko. Dzięki okresowym, wspomianym wyżej kontrolnym badaniom obrazowym można te przypadki wychwycić przed ewentualnym pęknięciem.
W opisanej w pytaniu sytuacji, po potwierdzeniu za pomocą badań obrazowych, że mamy do czynienia z typowym naczyniakiem o wielkości 18 mm, najprawdopodobniej wystarczające będzie zaplanowanie badania kontrolnego za 12 miesięcy.