Pytanie nadesłane do redakcji
Jak często i jakie badania należy wykonywać, gdy jest się w bliskim kontakcie z osobą zakażoną wirusem żółtaczki typu C? Czy można się zarazić wirusem HCV poprzez kontakt seksualny?
Odpowiedź
Wirus HCV przenosi się przede wszystkim z krwią, podczas narażenia na krew osoby zakażonej. Ryzyko zakażenia rośnie wraz z wiremią, czyli liczbą cząsteczek wirusa w mililitrze krwi. Inne płynu ustrojowe i wydzieliny ciała, jak np. ślina, sperma czy wydzielina pochwowa są znacznie mniej zaraźliwe, dlatego po ekspozycjach towarzyszących życiu seksualnemu rzadko dochodzi do przeniesienia zakażenia HCV.
Uważa się, że życie w długoterminowym związku z jednym partnerem zakażonym HCV wiąże się z małym ryzykiem zakażenia, szacowanym na ok. 5% (zakażeniu ulegnie 1 na 20 osób, czyli 19 na 20 nie ulegnie zakażeniu). Z tego powodu władze sanitarne, np. amerykańska CDC nie zaleca małżeństwom stosowania zabezpieczeń typu prezerwatywy, rekomenduje natomiast unikanie wspólnego używania szczoteczek do zębów, golarek oraz nożyczek do paznokci i skórek mogących być skażonych krwią. Należy też unikać aktywności seksualnych mogących prowadzić do kontaktu z krwią, np. gdy partner ma krwawiące dziąsła, w czasie menstruacji itp.
Ryzyko zakażenia jest większe przy angażowaniu się w krótkoterminowe związki z licznymi partnerami oraz gdy osoba zakażona HCV jest jednocześnie zakażona HIV. W takich przypadkach CDC zaleca stałe stosowanie prezerwatyw. Obecnie dostępne są skuteczne leki pozwalające wyleczyć zakażenie HCV u zdecydowanej większości zakażonych HCV, dlatego proponuję skontaktowanie się z lekarzem chorób zakaźnych zajmującym się leczeniem HCV. Sprawa jest poważna, zakażenie HCV może doprowadzić do marskości wątroby. Nie ma ścisłych zaleceń dotyczących badań kontrolnych osoby pozostającej w związku z osobą zakażoną HCV, trzeba podchodzić indywidualne. Porady udzieli lekarz zajmujący się leczeniem osoby zakażonej HCV lub lekarz rodzinny.
Rycina: marskość wielkoguzowa - typowe późne powikłanie przewlekłego zapalenia wątroby typu C. Marskość wielkoguzkowa najczęściej jest następstwem przewlekłego zapalenia wątroby typu B i C, rzadziej choroby Wilsona lub niedoboru alfa-1 antytrypsyny.
Źródło: Biblioteka Uniwersytetu Utah, dostępne publicznie
Co ponadto powinno się zrobić? Osobom zakażonym HCV zaleca się:
- szczepienia przeciwko WZW B i WZW A (jedna choroba wątroby wystarczy)
Zobacz: Szczepienie przeciwko WZW typu B, Szczepienie przeciwko WZW typu A - unikanie alkoholu
Zobacz: Alkoholowe choroby wątroby - unikanie leków hepatotoksycznych, np. paracetamolu
Zobacz: Które leki i kiedy mogą uszkodzić wątrobę? - nieużywanie wspólne przedmiotów higieny osobistej mogących być skażonych krwią, np. szczoteczki do zębów, maszynki do golenia, nożyczek do skórek itp.
- omówienie z partnerem małego, ale istniejącego ryzyka zakażenia HCV (ok. 5%)
- okresową ocenę czynności wątroby zgodnie z ustaleniami lekarza
Polecamy: Czy przeniesienie zakażenia HCV przez pocałunki jest realne?