Pytanie nadesłane do redakcji
Od paru lat mam zgagę i pieczenie żołądka, do tego dochodzą częste brzydko pachnące gazy oraz luźne stolce przechodzące. Od jakiegoś czasu zgagę mam rzadko, ale czuję pełność w nadbrzuszu i pieczenie. Proszę o pomoc.
Odpowiedź
W pytaniu opisano kilka objawów, zarówno ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego, jak i jelit. Są one często spotykane w populacji ogólnej. Zgaga, pieczenie w przełyku, kwaśne odbijanie najbardziej charakteryzuje chorobę refluksową, pieczenie i pełność w nadbrzuszu mogą sugerować zapalenie błony śluzowej żołądka itd.
Jednak nagromadzenie tych wszystkich dolegliwości i dodatkowo okresowe występowanie biegunek i nadmiernych gazów, bez jednoczesnych jakichkolwiek odchyleń w badaniach, może nasuwać podejrzenie choroby czynnościowej. Choroba czynnościowa to taka, w której nie znajdujemy żadnych zmian patologicznych w organizmie, a dolegliwości mogą wynikać z zaburzeń dotyczących funkcjonowania danego układu lub narządu, które może mieć wiele przyczyn. Do takich chorób należy, np. dyspepsja czynnościowa, czyli opisane w pytaniu dolegliwości żołądkowe; zespół jelita drażliwego (biegunki okresowe) itd.
Jeżeli występują dodatkowo jakiekolwiek objawy niedoborów żywieniowych, można także mieć do czynienia z rozrostem bakteryjnym w jelicie cienkim, objawiającym się nadmierną ilością gazów jelitowych i biegunkami.
Jednak należy podkreślić, że opisane dolegliwości mogą także wynikać jedynie z nieprawidłowej diety. Gazy jelitowe powstają w wyniku fermentacji pokarmów w jelitach. Nie należy się przejadać i powinno się unikać jedzenia niektórych posiłków, zwłaszcza warzyw strączkowych, m.in. fasoli, grochu, a także kalafiora, kapusty. Należy unikać używek i słodyczy. Niektóre osoby nie tolerują białka mleka w diecie, tzw. kazeiny - wtedy należy wyeliminować pokarmy zawierające to białko.
Zobacz: Alergia na mleko krowie
Dla zdrowej osoby najlepszym sposobem na uniknięcie ww. dolegliwości jest zmiana diety i nawyków żywieniowych. Istotna w profilaktyce dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego jest także aktywność fizyczna. Zdenerwowanie może być jednym z czynników nasilających objawy. Stan emocjonalnego napięcia ma wpływ zarówno na górny, jak i dolny odcinek przewodu pokarmowego.
Podsumowując, nie można postawić rozpoznania na podstawie opisu w pytaniu, zwłaszcza że nie ma wzmianki o jakichkolwiek wynikach badań laboratoryjnych, obrazowych i endoskopowych. Te przewlekłe objawy raczej nie wskazują na istnienie jakiejś niebezpiecznej choroby, bardziej zaś na tło czynnościowe. Jednak nawet w takim wypadku warto się zgłosić do gastroenterologa, który oceni rzeczywiste zagrożenia i zleci ewentualne badania. Zastosuje także odpowiednie leki, które powinny poprawić samopoczucie.