Pytanie nadesłane do redakcji:
Czy uszkodzenie wątroby przez alkohol jest takie samo, jak na przykład uszkodzenie po nadużywaniu leków lub innych środków. Krótko mówiąc - czy wyniki badań określają i wskazują jednoznacznie na nadużywanie alkoholu i tylko alkoholu, czy mogą być pomylone na przykład z nadużywaniem leków?
Z góry dziękuję za odpowiedź. Z poważaniem, Emilian
Odpowiedziała:
dr n. med. Anna Mokrowiecka
Specjalista chorób wewnętrznych
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
Istnieją sposoby, które mogą w pewnym stopniu rozróżniać alkoholowe tło uszkodzenia wątroby od innych jego przyczyn. Takimi metodami są np.: stosunek transaminaz AspAt do AlAt, stężenie GGTP i inne mniej dostępne, ale bardziej dokładne specjalistyczne metody laboratoryjne (np. stosunek mitochondrialnej frakcji AspAT do całkowitej AspAt). Istnieją także skale pomocne w różnicowaniu alkoholowej choroby wątroby od tzw. niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (np. skala Mayo Clinic).
Polecamy:
- Gamma-glutamylotranspeptydaza (GGTP)
- Aminotransferazy alaninowa i asparaginowa (AlAT i AspAT)
- Próby wątrobowe
Nie zawsze jednak są one w pełni skuteczne. Decydujący może być dokładny wywiad, co do ilości wypijanego alkoholu i stosowanych leków. Rozpoznanie polekowego uszkodzenia wątroby jest niezwykle trudne, ponieważ nie powoduje ono specyficznych zaburzeń laboratoryjnych ani zmian w badaniu biopsji wątroby. Trudności te nasila fakt, iż bardzo wiele leków może działać szkodliwie na wątrobę, pacjenci stosują kilka leków jednocześnie, mogą także współistnieć inne choroby wątroby.
Poza tym nadużywanie alkoholu zwiększa wrażliwość wątroby na toksyczne działanie leków. U wielu pacjentów uszkodzenie alkoholowe wątroby może współistnieć z bardzo częstym uszkodzeniem tego narządu związanym z tzw. zespołem metabolicznym. Niemożliwe jest wtedy rozróżnienie tych dwóch przyczyn uszkodzenia wątroby.