Pytanie nadesłane do redakcji
Mam uchyłki jelita grubego, czy mogę sobie zrobić lewatywę?
Odpowiedziała
lek. med. Magdalena Przybylska-Feluś
Oddział Kliniczny Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Uchyłki jelita można porównać do kieszonek w obrębie ściany jelita grubego. Objawy towarzyszące uchyłkom nazywamy chorobą uchyłkową, która należy do chorób cywilizacyjnych, charakterystycznych dla krajów rozwiniętych. Częstość występowania rośnie także wraz z wiekiem.
Uchyłki najczęściej lokalizują się w esicy (okrężnicy esowatej).
Do powstania uchyłków dochodzi w przypadku zwiększonego ciśnienia w obrębie jelita grubego oraz osłabieniem (utratą elastyczności) tkanek. Jako winowajcę wysokich ciśnień podaje się zaparcia i tym samym dietę ubogą w błonnik i płyny.
Leczenie obejmuje postępowanie dietetyczno-farmakologiczne. Dieta powinna zawierać większe ilości błonnika pokarmowego (warzywa, owoce, kasze, ciemne pieczywo, otręby) z wykluczeniem pokarmów ciężkostrawnych, wzdymających. Konieczne jest zwiększenie ilości spożywanych płynów. Przy większych problemach z wypróżnieniami można użyć tzw. łagodnych leków przeczyszczających działających na zasadzie osmozy (np. laktuloza). Bardziej „agresywne” leki przeczyszczające powodują wzrost ciśnienia w jelicie i są niewskazane. Lewatywy ogólnie nie są dobrą metodą walki z zaparciami, wskazana jest zmiana nawyków, co czasami jest długotrwałe. Proszę pamiętać, że zaparcia są niespecyficznym objawem i mogą być związane nie tylko z uchyłkami.
Zmiana diety oraz zastosowane leki niestety nie zmniejszają liczby uchyłków, zapobiegają powstawaniu nowych uchyłków.
W przypadku wystąpienia powikłań – leczenie jest intensyfikowane i może obejmować antybiotyki, leki rozkurczowe, np. w zapaleniu uchyłków stosuje się antybiotykoterapię. W cięższych powikłaniach, np. krwotok/krwawienia, perforacji, niedrożności czy nawracających zapaleniach stosuje się leczenie operacyjne.
W przypadku uporczywych lub nawracających dolegliwości wskazane jest badanie lekarskie i ustalenie dalszego planu leczniczego i/lub diagnostycznego.
Piśmiennictwo:
Dubiel J.P.: Propedeutyka chorób wewnętrznych. Część II, wyd. IV, skrypt Akademii Medycznej im. M. Kopernika w Krakowie.Szczeklik A. (red): Choroby wewnętrzne t. I. Medycyna Praktyczna, Kraków 2005.
Travis S., Tylor R., Misiewicz J.: Gastroenterologia praktyczna. α-medica press, Bielsko Biała, 2001.