Od 2 lat miewam dziwne bóle brzucha w środkowej części, ból nasila się pod wpływem ruchu, trwa kilka minut i przechodzi w bezruchu, średnio 2,3 razy w miesiącu.

Pytanie nadesłane do redakcji

Witam, mam 25 lat, jestem kobietą, jakieś 3 lata temu podejrzewano u mnie refluks, lekarz rodzinny przepisał mi Nolpaza i Ortanol i po 2 miesiącach przeszło. Od 2 lat miewam dziwne bóle brzucha w środkowej części, ciężko nazwać ten ból, jakby paraliżujący, prądowy (jakby poparzenie meduzy) rozchodzi się po całym brzuchu i nasila się pod wpływem ruchu, trwa kilka minut i przechodzi w bezruchu, średnio 2,3 razy w miesiącu. Byłam rok temu u gastrologa, lecz żadnych badań nie zlecił, stwierdził, że może to być od stresu, a ja się niepokoję.
Jakie badania mogę wykonać we własnym zakresie, tzn. czy badanie na Helicobater warto zrobić? I czy ew. gastroskopię? Czy przed badaniem gastroskopowym należy się zaszczepić przeciw żółtaczce?
Dziękuję i proszę o odpowiedź.
Pozdrawiam, Anna

Odpowiedziała

lek. med. Magdalena Przybylska-Feluś
Oddział Kliniczny Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii
Szpital Uniwersytecki w Krakowie

Ból brzucha to rozległe zagadnienie, które nierzadko staje się wyzwaniem diagnostycznym.

Niezależnie od problemu zdrowotnego diagnozę stawia się na podstawie wywiadu lekarskiego i badania fizykalnego, na podstawie których zapada decyzja o ewentualnych badaniach dodatkowych.

W niektórych chorobach wywiad (objawy, odchylenia w badaniu fizykalnym) są bardzo charakterystyczne i postawienie diagnozy jest szybkie, w innych przypadkach proces diagnostyczny może być dłuższy.

Nie znając pacjenta, trudno zlecać badania.

Badanie z krwi w kierunku Helicobacter pylori wykrywa przeciwciała przeciwko tej bakterii (ich obecność świadczy, że w organizmie jest lub była ta bakteria), jeśli nie było wcześniej eradykacji Helicobater pylori, to badanie ma sens. Po zastosowanej eradykacji mówi tylko, że organizm stykał się z tym patogenem (nawet jeśli został on wyeliminowany).

Badanie gastroskopowe (gastroskopia) jest inwazyjnym badaniem pozwalającym na oglądanie wnętrza przełyku, żołądka i dwunastnicy. W trakcie tego badania można robić zdjęcia, pobierać wycinki do oceny mikroskopowej, do oceny obecności Helicobacter pylori (test urazowy), możliwe są także drobne zabiegi (np. tamowanie krwawień). Do wykonania tego badania istnieją zarówno wskazania, jak i przeciwwskazania, o konieczności tego badania decyduje lekarz po zebraniu wywiadu, badaniu fizykalnym. Ze względu na utrzymujące się dolegliwości mimo zeszłorocznej wizyty u gastrologa polecam zgłoszenie się do lekarza (lekarza rodzinnego, internisty lub gastrologa).

Co do pytania odnoście do szczepień przeciwko żółtaczce (czyli przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, WZW B) – od kilkunastu lat jest szczepieniem obowiązkowym podawanym noworodkom w pierwszej dobie po urodzeniu. Po wprowadzeniu obowiązkowych szczepień u małych dzieci, przez kilka lat objęto programem także osoby uczące się (w ostatnich klasach szkoły ponadpodstawowej).

Dla kilku grup narażonych na ekspozycję na wirusowe zapalenie wątroby szczepienie to jest obowiązkowe. Między innymi dla uczniów uczelni i szkół medycznych (nieobjętych wcześniej szczepieniami), osób wykonujący zawody medyczne (lekarze, pielęgniarki, laboranci itp.), osoby z otoczenia chorego na WZW B, osoby z wirusowym zapaleniem wątroby typu C. U pozostałych grup szczepienie to jest zalecane, tzn. jest płatne.

Szczepienie wykonuje się zgodnie z zaleceniami producenta, najczęściej w schemacie 0-1-6 miesięcy (tzn. druga dawka po miesiącu od pierwszej, trzecia po sześ-ciu miesiącach od pierwszej). Z wyjątkiem ciężko chorych osób nie ma obowiązku oznaczania przeciwciał ani odszczepiania po kilku latach.

Wirusowe zapalenie wątroby przenosi się, np. poprzez przez kontakt z krwią, innymi płynami ustrojowymi, drogą kontaktów seksualnych.

Aktualnie procedury sterylizacji i czyszczenia sprzętu medycznego są bardzo rygorystyczne, mające na celu zminimalizować ryzyko przeniesienia zakażenia. Wydaje mi się, że szczepienie ma sens nie tylko ze względu na potencjalnie wykonywaną diagnostykę, ale dla ogólnie pojętego bezpieczeństwa. W tej kwestii najlepiej skontaktować się ze swoim lekarzem rodzinnym.