Pytanie nadesłane do redakcji
Usunięcie polipa jelita grubego – proszę o informacje nt. zabiegu.
Odpowiedź
Ze względu na niejasny (nie do odróżnienia makroskopowo, „gołym okiem”) charakter histologiczny, każdy wykryty polip jelita grubego kwalifikowany jest do usunięcia. W erze szerokodostępnej endoskopii (wziernikowania) postępowaniem z wyboru jest zakwalifikowanie chorego do kolonoskopowej polipektomii (usunięcia polipa z użyciem kolonoskopu), co w zdecydowanej większości przypadków wiedzie do radykalnego usunięcia zmiany i tym samym do wyleczenia. Kryteriami kwalifikującym do endoskopowej polipektomii są wielkość zmiany, ew. mnogość zmian, rozległość w przypadku polipów płaskich, „dywanowych”.
Przygotowanie jelita do polipektomii wygląda identycznie jak do zwykłej, diagnostycznej kolonoskopii i ma na celu oczyszczenie z wszelakich niestrawionych, zalegających resztek. Zabieg wykonuje się standardowym kolonoskopem, o długości od 120 do 170 cm. Większość ośrodków wykonujących takie zabiegi dysponuje instrumentami wyposażonymi w tor wizyjny o wysokiej rozdzielczości (HDTV), umożliwiający w dużym powiększeniu ocenę radykalności usunięcia polipa. Zabieg wykonać można w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym, wedle woli pacjenta. Niezależnie od rodzaju znieczulenia chory musi być przygotowany do jednodniowej hospitalizacji, po usunięciu polipa. Do zabiegu pacjent zgłasza się na czczo.
Po odnalezieniu polipa w obrębie jelita, poprzez specjalnie do tego przeznaczony tunel ciągnący się wewnątrz, wzdłuż kolonoskopu wprowadza się do jelita końcówkę narzędzia do wykonania polipektomii. W zależności od wielkości zmiany używa się albo kleszczyków biopsyjnych, z użyciem których możemy radykalnie usuwać zmiany polipowate o średnicy od 4 do 6 mm albo tzw. pętli diatermicznej , która po uchwyceniu polipa u podstawy lub w połowie szypuły pozwala na „odpalenie” zmiany. Ta metoda zarezerwowana jest dla większych polipów, szczególnie tych, które „wiszą” na szypułce, lub bardzo dużych zmian, które usuwa się „kęs po kęsie”. Kolejnym etapem jest odzyskanie obciętego polipa z jelita. Dokonuje się tego albo poprzez przyssanie polipa do czoła kolonoskopii, albo poprzez uchwycenie pętlą lub specjalnym narzędziem typu „siatka na motyle”. Wydobyty polip przesyła się do pracowni histologicznej celem oceny mikroskopowej. Dalsze postępowanie – termin badania kontrolnego – uzależniony jest od wyniku badania histologicznego.
Nie można zapomnieć o tym, że kolonoskopowa polipektomia jest procedurą inwazyjną, dlatego obarczona jest pewnym ryzykiem powikłań, takich jak mniej lub bardziej nasilone krwawienie z miejsca odcięcia, które najczęściej udaje się opanować endoskopowo lub, co na szczęście należy do rzadkości, uszkodzenie ściany jelita, wymagające podjęcia natychmiastowej operacji.
Należy podkreślić, że pomimo potencjalnie zagrażających powikłań, na podstawie wieloośrodkowych analiz z całego świata, korzyść płynąca z usunięcia polipa, który jest potencjalnym punktem wyjścia raka jelita grubego, z nawiązką rekompensuje poniesione ryzyko. Ponadto stale unowocześniana aparatura, coraz to lepsze wyszkolenie chirurgów powoduje nieustanny spadek odsetka niepowodzeń przy usuwaniu polipów drogą endoskopową.