Pytanie nadesłane do redakcji
Witam. Od momentu, gdy wycięto mi wyrostek, czyli od czerwca (ostre zapalenie zgorzelinowe wyrostka robaczkowego z zapaleniem otrzewnej, długo dochodziłem do siebie po tym wycięciu) odczuwam bóle pleców, które przechodzą na lewą stronę. Uzależnione są od jedzenia tłustego, zazwyczaj tak mi się zdaje. Bralem Debretin na uspokojenie pracy jelit, ale ostatnio miewam luźne stolce, niekiedy biegunki. Zrobiłem USG, kolonoskopię, podstawowe badania krwi pod względem wątroby i trzustki, badanie moczu, jednak wszystko w normie. Co można zrobić w tej sytuacji? Czy są jakieś badania dodatkowe trzustki, bo lekarz mówił, że dopiero jak będzie jakieś zapalenie albo poważniejszy stan, to zobaczę to w wynikach, a jeśli się coś dzieje, to ciężko to zdiagnozować.
Odpowiedziała
dr n. med. Anna Mokrowiecka
specjalista chorób wewnętrznych
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
W diagnostyce chorób trzustki zwykle zaczynamy od badania fizykalnego, badań laboratoryjnych oraz podstawowych badań obrazowych. Badania laboratoryjne powinny obejmować aktywność amylazy w surowicy krwi i w moczu oraz lipazy w surowicy. Przydatna może okazać się także ocena lipidogramu, stężenia wapnia, białka CRP morfologia krwi.
Pomocne w rozpoznaniu będzie badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, które może wykazać powiększenie części trzustki, nacieki zapalne, torbiele lub wskazujące na przewlekły proces - zwapnienia trzustki.
Są pewne choroby trzustki, np. przewlekłe zapalenie trzustki, w których wyniki amylazy, jak i lipazy (markera swoistego dla trzustki) mogą być całkowicie prawidłowe. Dlatego też, taki pojedynczy wynik laboratoryjny mało nam mówi - powinien być rozpatrywany wraz z wynikami badań obrazowych, np. USG jamy brzusznej, a przede wszystkim z dokładnym wywiadem oraz badaniem przedmiotowym pacjenta.
Bardzo przydatnym badaniem, umożliwiającym dokładną ocenę tego narządu, jest badanie łączące cechy badania endoskopowego i USG, czyli endosonografia (EUS).
W razie wątpliwości mimo wykonania ww. badań lekarz może zlecić dokładniejsze badania obrazowe (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny dróg żółciowych, trzustki), a także endoskopową cholangiopankreatografię wsteczną, która jest już zabiegiem inwazyjnym wykonywanym ze ścisłych wskazań.
W opisanym pytaniu wyniki zarówno badań laboratoryjnych, jak i obrazowych są prawidłowe. Towarzyszące bólom biegunki mogą wskazywać na tło czynnościowe opisanych objawów. W razie nieskuteczności leku przyjmowanego już przez pacjenta (trimebutyna) lekarz może włączyć inne leki stosowane w leczeniu zespołu jelita nadwrażliwego. Jeżeli leczenie nie przyniesie skutku można poszerzyć diagnostykę, ew. wykonać badanie gastroskopowe. Być może dolegliwości są rodzajem nerwobóli lub następstwem zrostów pooperacyjnych po przebyciu powikłanego zapalenia wyrostka robaczkowego.