Pytanie nadesłane do redakcji
Przyjmuję kwas acetylosalicylowy po zawale i mam dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Co mogę zrobić?
Odpowiedziała
dr n. med. Anna Mokrowiecka
specjalista chorób wewnętrznych
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) oraz kwas acetylosalicylowy powodują szereg działań niepożądanych, głównie ze strony przewodu pokarmowego.
Działają niekorzystnie na błonę śluzową górnego odcinka przewodu pokarmowego, powodując zapalenie błony śluzowej przełyku i żołądka. Czasami mogą prowadzić do powstania nadżerek krwotocznych, owrzodzenia żołądka i dwunastnicy oraz utajonych lub jawnych krwawień.
Rzadziej mogą także spowodować ubytki błony śluzowej w dalszych częściach przewodu pokarmowego.
Najważniejszym czynnikiem ryzyka tych powikłań żołądkowo-jelitowych jest przebyta w przeszłości choroba wrzodowa.
Ryzyko tych działań niepożądanych zwiększa się u osób po 60. rż., u kobiet, osób stosujących: duże dawki leków z grupy NLPZ, kilka leków z tej grupy jednocześnie oraz dodatkowo glikokortykosteroidy lub leki przeciwkrzepliwe, u chorych z dyspepsją i chorobą refluksową przełyku.
Aby zapobiegać występowaniu powikłań żołądkowo-jelitowych, chorzy z ww. grup ryzyka powinni zażywać profilaktycznie leki z grupy inhibitorów pompy protonowej (omeprazol, lanzoprazol, pantoprazol, esomeprazol).
Zwłaszcza dotyczy to chorych z dodatnim wywiadem choroby wrzodowej, krwawienia z przewodu pokarmowego, stosujących podwójną terapię przeciwpłytkową i leki przeciwkrzepliwe.
Dodatkowym czynnikiem zwiększającym ryzyko owrzodzenia żołądka i dwunastnicy u pacjentów przyjmujących aspirynę i inne NLPZ jest także zakażenie bakterią Helicobacter pylori. Eradykacja zakażenia zmniejsza to ryzyko i jest najbardziej korzystna przed rozpoczęciem leczenia lekami z tej grupy. Jest to konieczne zwłaszcza u pacjentów z wywiadem choroby wrzodowej. Polega na przyjmowaniu antybiotyków według przepisanego przez lekarza schematu przez 10?14 dni wraz z inhibitorami pompy protonowej.
Dlatego też, jeżeli już wystąpiły niepokojące objawy, należy zgłosić się do lekarza, który po zebraniu wywiadu i badaniu oceni ryzyko niepożądanych działań aspiryny. Być może konieczne będzie badanie gastroskopowe w celu sprawdzenia przyczyn tych dolegliwości.
W gastroskopii możliwa będzie ocena, czy wystąpiły jakieś powikłania stosowanej terapii aspiryną oraz ocena występowania zakażenia H. pylori.