Ostre zatrucie alkoholem występuje bezpośrednio po spożyciu alkoholu i jest stanem zaburzeń zachowania, pojmowania, reagowania, pamięci itp., wynikającym z wpływu alkoholu na mózg.
Fot. pixabay.com
Z prawnego punktu widzenia o „stanie po spożyciu alkoholu” mówi się wtedy, gdy stężenie alkoholu u badanego wynosi 0,2–0,5 promila we krwi, co odpowiada 0,1–0,25 promila w wydychanym powietrzu. Przekroczenie tych wartości oznacza „stan nietrzeźwości”.
Jak się objawia ostre zatrucie alkoholem?
Reakcja organizmu na alkohol nie jest w każdym przypadku jednakowa i jest wypadkową wielu czynników fizjologicznych, psychologicznych, genetycznych i środowiskowych. Istnieją jednak względnie typowe etapy rozwoju zatrucia tą substancją.
- Etap I – stężenie alkoholu we krwi 0,3–0,4 promila: obniżenie krytycyzmu, wrażenie poprawy nastroju i zwiększonej pewności siebie, euforia; wydłużony czas reakcji i gorsza koordynacja wzrokowa
- Etap II – stężenie alkoholu we krwi 0,5–0,6 promila: osłabienie samokontroli, wielomówność, postępujące spowolnienie reakcji ruchowych
- Etap III – stężenie alkoholu we krwi: 0,7–2,0 promili: dalsze wydłużanie czasu reakcji, pogorszenie koordynacji ruchowej i logicznego wnioskowania, zaburzenia koncentracji, równowagi i odczuwania bodźców bólowych, wzmożenie drażliwości i narastanie skłonności do agresji; wzrasta tętno i ciśnienie krwi
- Etap IV – stężenie alkoholu we krwi: 2–3 promili: senność, głębokie zaburzenia samokontroli, równowagi i koordynacji ruchowej, chwiejny i niepewny chód, bełkotliwa, niewyraźna (zamazana) mowa
- Etap V – stężenie alkoholu we krwi 3–4 promili: pogłębiające się zaburzenia świadomości prowadzące do śpiączki, upośledzenie odruchów i czucia, obniżenie temperatury ciała i ciśnienia krwi, możliwe zahamowanie oddychania i zaburzenia rytmu serca
- Etap VI – stężenie alkoholu we krwi więcej niż 4 promile: śpiączka, zaburzenia oddychania i rytmu serca, spadek ciśnienia krwi
Nasilenie objawów zależy od ilości spożytego alkoholu, ale również od płci, wieku, masy ciała oraz ogólnego stanu zdrowia osoby, która po niego sięga. Mimo wypicia tej samej dawki alkoholu objawy zatrucia u kobiet są zwykle bardziej nasilone niż u mężczyzn. Dzieje się tak, ponieważ mają one z reguły mniejszą masę ciała oraz mniejszą zawartość wody w organizmie. Sprawia to, że spożyty przez kobiety etanol jest rozcieńczony w mniejszej objętości płynów, a co za tym idzie – osiąga wyższe stężenie. Ponadto metabolizm alkoholu może zachodzić u kobiet wolniej z powodu mniejszej aktywności żołądkowego enzymu zaangażowanego w jego rozkład.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Leczenie zatrucia alkoholem etylowym ma charakter objawowy. Przed uzyskaniem profesjonalnej pomocy medycznej najważniejsze jest zapobieganie potencjalnie groźnym dla życia zaburzeniom oddychania oraz zachłyśnięciu wymiotami. Osobę w stanie głębokiego upojenia alkoholowego należy ułożyć w uniwersalnej pozycji bocznej bezpiecznej. Ułatwia to wydostawanie się treści pokarmowej na zewnątrz jamy ustnej i zmniejsza prawdopodobieństwo przedostania się jej do dróg oddechowych, co znacznie zmniejsza ryzyko uduszenia.
W leczeniu szpitalnym kluczowe znaczenie ma właściwe nawodnienie chorego – w razie potrzeby drogą dożylną, a także wyrównanie zaburzeń elektrolitowych, witaminowych i uzupełnienie niedoboru glukozy we krwi. Niektórym chorym podaje się nalokson, nie jest to jednak standardowa metoda postępowania. Z uwagi na możliwość zahamowania aktywności ośrodka oddechowego konieczna może się okazać intubacja dotchawicza pacjenta (umieszczenie w drogach oddechowych rurki intubacyjnej), a następnie wentylacja zastępcza płuc z użyciem respiratora. Stosowanie leków psychotropowych u osób w stanie intoksykacji jest niewskazane i grozi pogłębieniem zagrażających życiu objawów.
