Bezoar

prof. dr hab. med. Krzysztof Marlicz
Aktualizacja: lek. Piotr Kudłacz

Co to jest i jakie są przyczyny?

Bezoary są to ciała obce zalegające w żołądku, powstające w wyniku połykania różnych materiałów nieulegających trawieniu. Ich przesuwanie do dalszych odcinków przewodu pokarmowego (jelit) jest utrudnione z powodu zwężenia odźwiernika, upośledzonego kurczenia się ścian żołądka (u niektórych chorych z cukrzycą), czy też po niektórych operacjach żołądka. W tych przypadkach wydzielany w nadmiarze śluz zlepia owe połknięte materiały w bardzo twarde niekiedy „bezoary”.

Połykanym materiałem mogą być włosy (u osób z zaburzeniami psychicznymi), włókna roślinne, a niekiedy leki.

Jak często występują bezoary?

Nie są to częste przypadki, ale w dużych szpitalach rocznie obserwuje się od kilku do kilkunastu chorych.

Jak się objawiają bezoary?

Często obecność bezoaru w żołądku nie sprawia żadnych dolegliwości. Niekiedy pacjenci skarżą się na bóle w nadbrzuszu, uczucie sytości, mdłości, czasem zmniejszenie masy ciała.

Co robić w razie wystąpienia objawów?

W razie wystąpienia opisanych wyżej objawów należy zasięgnąć porady lekarskiej u lekarza rodzinnego.

Jak lekarz ustala diagnozę?

Niekiedy lekarz, badając ręką brzuch może wyczuć guz wskazujący na obecność bezoaru (jeśli jest on bardzo duży). Częściej jednak bezoar wykrywa się, wykonując badanie radiologiczne żołądka lub badanie endoskopowe (zobacz: Badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego). To drugie badanie umożliwia szybkie odróżnienie bezoaru od nowotworu, a niekiedy także stwarza szanse rozkawałkowania bezoaru i usunięcia go.

Jakie są sposoby leczenia?

Podczas endoskopii małe bezoary można wyciągnąć (kleszczykami), a duże rozkawałkować. Niektóre bezoary, złożone z włókien roślinnych, można rozpuścić z pomocą coli. Duże i twarde bezoary lub takie, które powodują powikłania (krwotok, uszkodzenie przewodu pokarmowego czy niedrożność) wymagają leczenia operacyjnego.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?

Tak. Usunięcie bezoaru powoduje całkowite wyleczenie. Należy jednak pamiętać, że jeżeli nie usunie się bezpośredniej przyczyny powstania bezoaru (połykanie materiału lub ciał obcych nieulegających trawieniu) może dojść do ponownego wytworzenia bezoaru.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?

Należy zgłaszać się na kontrole do poradni gastrologicznej, a jeżeli bezoar był usuwany operacyjnie, także do poradni chirurgicznej, zgodnie z zaleceniami lekarza. Należy unikać spożywania pokarmów, które mogą sprzyjać nawrotowi choroby (np. bardzo twardych i dużych kawałków mięsa, owoców i warzyw), a także ew. innych pokarmów według informacji przekazanej przez lekarza.

Co robić, aby uniknąć zachorowania?

Stany sprzyjające zaleganiu pokarmu w żołądku (stany po operacjach żołądka, niekiedy cukrzyca) mogą wymagać ciągłego lub okresowego stosowania diety płynnej lub półpłynnej, a w każdym razie unikania spożywania bardzo twardych i dużych kawałków mięsa, owoców i warzyw. Zaleca się także picie większej ilości płynów. Osoby z zaburzeniami psychicznymi lub upośledzeniem umysłowym mające skłonność do połykania substancji grożących tworzeniem bezoarów (takich jak włosy), należy objąć szczególnym nadzorem i opieką.

28.07.2021
Zobacz także
  • Gastroskopia
  • Choroba Ménétriera
  • Zapalenie błony śluzowej żołądka
Wybrane treści dla Ciebie
  • Żołądek – budowa, funkcje, położenie
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta