×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Badanie tłuszczu w kale

Co to jest badanie tłuszczu w kale i na czym polega?

Badanie wykonuje się w celu oceny ilości tłuszczu w kale, którego nadmiar wskazuje na upośledzenie trawienia i/lub wchłaniania tłuszczów.

Do trawienia tłuszczów potrzeba odpowiedniej ilości żółci lub enzymów trzustkowych. Gdy tłuszcze nie zostaną prawidłowo strawione i wchłonięte w jelicie cienkim, zostają wydalone z organizmu wraz z kałem. Prowadzić to może do tzw. stolców (biegunek) tłuszczowych, a na dalszym etapie do zmniejszenia masy ciała, niedożywienia i niedoboru witamin.

Jakościowe oznaczenie tłuszczu w kale można wykonać w celach przesiewowych. Jeżeli wynik jest dodatni, nie ma zazwyczaj potrzeby dodatkowego wykonywania badania ilościowego. Jeżeli wynik testu jakościowego jest ujemny, a nadal zachodzi podejrzenie obecności nadmiaru tłuszczu w kale, można zlecić badanie ilościowe w kale z 72-godzinnej zbiórki (czasami oznaczenie wykonuje się również w kale ze zbiórki 24- lub 48-godzinnej).

Jakie są wskazania do badania tłuszczu w kale?

Badanie tłuszczów w kale wykonuje się w przypadku podejrzenia zaburzeń trawienia i wchłaniania oraz występowania takich objawów, jak uporczywa biegunka i stolce tłuszczowe. Stolec jest „śliski”, cuchnący i trudno spłukuje się z powierzchni muszli klozetowej. Biegunce tłuszczowej mogą towarzyszyć: ból brzucha, skurcze i wzdęcia. Objawom tym mogą towarzyszyć inne, takie jak zmęczenie, niedokrwistość i niedobory składników odżywczych, takich jak żelazo lub witamina B12. Wskazaniem u dzieci może być także towarzyszące niedostateczne zwiększenie masy ciała.

Zaburzenia wchłaniania występują w wielu chorobach jelit, takich jak infekcje, celiakia, nieswoiste choroby zapalne jelit (np. choroba Leśniowskiego i Crohna).

Jak przebiega badanie tłuszczu w kale?

Przedmiotem badania jest próbka kału z wypróżnienia spontanicznego, czasami próbka kału z 72-godzinnej zbiórki.

Stolec pobierany jest do specjalnych pojemników, przy czym należy unikać pozostawienia w nim śladów moczu, wody z toalety lub papieru toaletowego.

Jakościowe oznaczenie tłuszczu w kale wykonuje się poprzez umieszczenie zawiesiny z kałem na szkiełku, dodanie barwnika tłuszczu i mikroskopową ocenę liczby oraz wielkości kulek tłuszczu obecnych w próbce. Pozwala ono stwierdzić obecność lub brak nadmiaru tłuszczu w kale.

Jeśli wynik jakościowego oznaczenia tłuszczu w kale jest ujemny, można zlecić ilościowe badanie tłuszczu w kale z 72-godzinnej zbiórki.

Na kilka dni przed badaniem ilościowym oraz w dniu oddawania próbki konieczne jest, aby pacjent spożywał umiarkowaną ilość tłuszczu dziennie. 

Człowiek wydala tłuszcze z kałem w zmiennym tempie i dlatego badanie wykonane w materiale pochodzącym z 72 godzin pozwala uzyskać uśredniony wynik wchłaniania i wydalania w porównaniu z pojedynczą próbką. Oznaczenie ilościowe wymaga użycia arkusza dietetycznego, pomagającego wyliczyć całkowite spożycie tłuszczu w diecie w badanym okresie (zazwyczaj są to 72 godziny). Wyniki podaje się jako ilość tłuszczu wydalaną w ciągu 24 godzin. Odmianą tego badania jest test oceniający stężenie tłuszczów w kale, określany też jako kwaśny steatokryt.

Dodatni wynik jakościowego oznaczenia tłuszczu w kale lub zwiększona ilość tłuszczu w kale w badaniu ilościowym z 72-godzinnej zbiórki (15–35% spożytego tłuszczu i >6 g/24 godziny) wskazuje na prawdopodobieństwo nieprawidłowego wchłaniania tłuszczu i/lub upośledzonego trawienia.

Jak przygotować się do badania tłuszczu w kale?

W przypadku 72-godzinnej zbiórki należy przestrzegać pewnych zaleceń. Przez 2–3 dni przed pobraniem próbki należy spożywać 50–150 g tłuszczu dziennie. Tłuszcz powinien mieć postać triglicerydów o długich łańcuchach (np. olej kukurydziany czy oliwa z oliwek, należy unikać masła).

Na wyniki oznaczeń mogą mieć wpływ następujące czynniki: leki przeczyszczające, lewatywa, bar (obecny w barytowych środkach kontrastowych stosowanych przy niektórych badaniach RTG przewodu pokarmowego), olej mineralny, suplementy blokujące wchłanianie tłuszczu, włókna psyllium i substytuty tłuszczu.

Jakie są przeciwwskazania do badania tłuszczu w kale? Jakie powikłania mogą wystąpić po wykonaniu badania? Jak postępować po badaniu?

Nie ma przeciwwskazań do badania tłuszczów w kale, nie powoduje ono żadnych powikłań i nie jest wymagane specjalne postępowanie po badaniu.

21.03.2017
Zobacz także
  • Test na obecność substancji redukujących w kale
  • Badanie mikroskopowe stolca
  • Badanie kału na obecność jaj pasożytów
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta