Pytanie nadesłane do redakcji
Chciałbym się zapytać, czy niebezpieczny jest kontakt (partnerski) z osobą z zapaleniem błony śluzowej żołądka, wywołanym gromadzeniem się i „nieodpływaniem” żółci. Czy wpływa to na gromadzenie się drobnoustrojów i jest niebezpieczne dla osób trzecich?
Odpowiedziała
lek. med. Magdalena Przybylska-Feluś
Klinika Gastroenterologii i Hepatologii UJ CM
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Każdy z nas jest rezerwuarem znacznej ilości bakterii, a ich liczba może przewyższać liczbę komórek człowieka! Także w obrębie przewodu pokarmowego mamy dużo drobnoustrojów (bakterii, grzybów itd.), które w normalnych warunkach (prawidłowe proporcje mikroorganizmów, prawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy gospodarza) nie stanowią zagrożenia dla człowieka.
W obrębie przewodu pokarmowego żołądek zawiera znikomą ilość bakterii - wynika to z funkcji tego narządu oraz niskiego (kwaśnego pH). Niestety zmiana pH stymuluje kolonizację żołądka różnymi mikroorganizmami.
Żółć jest produkowana w wątrobie i jej rola polega na udziale w trawieniu tłuszczów. Fizjologicznie z dróg żółciowych jest uwalniana do dwunastnicy, ale może się zdarzyć, że zostanie zarzucona do żołądka. Najczęściej do zarzucania dochodzi po usunięciu pęcherzyka żółciowego lub po częściowej resekcji żołądka. Jeśli zarzucona do żołądka żółć powoduje stan zapalny, to mówimy o żółciowym zapaleniu żołądka. Zarzucanie żółci do żołądka albo żółciowe zapalenie żołądka są stosunkowo częstym problemem.
Żółć ma inne pH niż sok żołądkowy, po zarzuceniu żółci do żołądka dochodzi do wzrostu (zmniejszenia kwasowości) soku żołądkowego.
W leczeniu żółciowego zapalenia żołądka stosuje się preparaty kwasu ursodezoksycholowego; pomocne są leki wpływające na motorykę górnego odcinka przewodu pokarmowego (tzw. leki prokinetyczne). Z innych leków stosowane są cholestyramina (żywica wiążąca kwasy żółciowe), sukralfat - lek osłaniający błonę śluzową.
Przeszukując medyczne bazy danych, nie znalazłam artykułów odnoszących się do przenoszenia pomiędzy ludźmi flory bakteryjnej od osób z żółciowym zapaleniem żołądka. Ryzyko transmisji teoretycznie zawsze istnieje. Można tu posłużyć się analogią, np. do zakażenia Helicobacter pylori (H. pylori), do którego zakażenia dochodzi w dzieciństwie, od osób najbliższych. W przypadku H. pylori, nosicielami jest około 80% polskiej populacji, a choruje z tego powodu około 20% osób zakażonych. Biorąc pod uwagę fizjologiczne zjawiska, jeśli nawet dochodzi do przeniesienia drobnoustrojów, to sprawnie działający przewód pokarmowy oraz układ immunologiczny gospodarza poradzą sobie z „niechcianymi gośćmi”.
Proszę spać spokojnie i cieszyć się znajomością. Gdyby, odpukać, pojawiłyby się jakieś dolegliwości, proszę zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu (lekarza rodzinnego, internisty), który pokieruje procesem diagnostyczno-terapeutycznym. Podobne objawy nie zawsze są spowodowane tą samą przyczyną.
Piśmiennictwo:
Meshkinpour H., Thrupp L.D., Shiffler P., Kitts D., Fisher J.: Reflux gastritis syndrome. Role of upper gastrointestinal microflora. Arch. Surg. 1981; 116(9): 1148-1152.O'May G.A., Reynolds N., Smith A.R., Kennedy A., Macfarlane G.T.: Effect of pH and antibiotics on microbial overgrowth in the stomachs and duodena of patients undergoing percutaneous endoscopic gastrostomy feeding. J. Clin. Microbiol. 2005; 43(7): 3059-3065.
Sjöstedt S.: The upper gastrointestinal microflora in relation to gastric diseases and gastric surgery. Acta Chir. Scand. Suppl. 1989; 551: 1-57.