Pytanie nadesłane do redakcji
Od dwóch miesięcy mam problemy z górnym odcinkiem przewodu pokarmowego, miałem dwie gastroskopie w okresie 3 tygodni. Przedstawię wynik z aktualnej gastroskopii: Przełyk i wpust bez zmian. Linia Z prawidłowa. Układ fałdów i perystaltyka żołądka prawidłowa. Błona śluzowa okolicy antrum przekrwiona pstra. Odźwiernik drożny. Opuszka XII-cy kształtna, błona śluzowa bez zmian. Część zaopuszkowa bez zmian. Gastroskopia inwersyjna - widoczna, przepuklina rozworu przełykowego. Sklepienie żołądka bez zmian dgn. Powierzchowne zapalenie błony śluzowej żołądka. Pierwsza gastroskopia wykazała refluksowe zapalenie przełyku i przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka. Test ureazowy ujemny. Jestem leczony przez cały ten okres Emanerą. Kolonoskopia prawidłowa, morfologia w normie, leukocyty troszkę podwyższone i glukoza w moczu. Przez cały czas odczuwam dyskomfort w nadbrzuszu, uczucie ciągłego ssania podobnego do głodu i rozciągania, a także uczucie ciężkości. Mam problem, ponieważ nie czuję poprawy mimo stosowania leku stałego, lekarze sugerują nerwicę. Czy istnieje nerwica żołądka i jak się ją leczy i czy możliwe, że nerwica daje takie objawy przez cały czas i jakie badania jeszcze można wykonać?
Odpowiedziała
dr n. med. Anna Mokrowiecka
specjalista chorób wewnętrznych
specjalista gastroenterolog
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
Opisane objawy i niemalże prawidłowy obraz endoskopowy ostatniego badania gastroskopowego wskazują, że przyczyną dolegliwości mogą być choroby czynnościowe, np. dyspepsja. Jest to choroba przewlekła, bez żadnych uchwytnych zmian organicznych, metabolicznych czy układowych. Diagnozę stawia się na podstawie dolegliwości zgłaszanych przez pacjenta. Przyczyny, patogeneza i postępowanie w dyspepsji jest zagadnieniem trudnym i nie do końca poznanym. Przyczynami mogą być zaburzenia czynności ruchowej żołądka, wydzielania soku żołądkowego oraz czynniki psychosomatyczne (stresy, nerwice, depresja, czynniki emocjonalne).
W opisanym przypadku badania gastroskopowe ujawniły obiektywne cechy refluksu żołądkowo-przełykowego (w poprzedniej gastroskopii - zapalenie refluksowe przełyku, w ostatniej - przepuklina rozworu przełykowego). Jednak trudno powiedzieć, czy opisywane objawy są spowodowane refluksem. Typowe dla choroby refluksowej dolegliwości to zgaga, pieczenie za mostkiem i uczucie cofania się treści pokarmowej z żołądka do przełyku, a także poprawa po inhibitorach pompy protonowej (IPP, tutaj Emanera). Ww. cechy nie zgadzają się z opisem, dlatego można podejrzewać, że dominują tu jednak objawy dyspepsji. W jej leczeniu u niektórych pacjentów skuteczne są leki zmniejszające kwaśność soku żołądkowego (IPP, tu stosowana Emanera). Oprócz IPP bywają skuteczne leki wpływające na motorykę żołądka (tzw. leki prokinetyczne), leki relaksujące dno żołądka oraz leki psychotropowe, psychoterapia.
Bardzo istotny jest styl życia (używki) i odżywiania. Dieta jest sprawą indywidualną, należy przestrzegać ogólnych zasad zdrowego żywienia - trzeba unikać produktów, które nasilają dolegliwości, a także wystrzegać się pokarmów tłustych, smażonych czy grillowanych. Objawy dyspeptyczne często nasilają ostre przyprawy oraz używki (kawa, mocna herbata, alkohol). Konieczne jest zaprzestanie palenia. Należy unikać leków przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (popularne: ketoprofen, naproksen).
W opisanym przypadku nie wykazano zakażenia bakterią Helicobacter pylori, wykonując test ureazowy. W czasie terapii IPP test ten może być fałszywie ujemny, dlatego warto sprawdzić obecność przeciwciał przeciw H. pylori w badaniu z krwi. W razie aktywnej infekcji powinno się zastosować eradykację zakażenia (2 antybiotyki), pomimo że związek przyczynowy z ww. objawami budzi liczne wątpliwości.