Pytanie nadesłane do redakcji
Czy szczepienie przeciw grypie może zaostrzyć przebieg colitis ulcerosa?
Odpowiedziała
lek. med. Magdalena Przybylska-Feluś
Oddział Kliniczny Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego to przewlekła choroba z grupy nieswoistych chorób zapalnych jelit (IBD). Choroba charakteryzuje się okresami zaostrzeń i remisji (wyciszeń). Typowe objawy to biegunki z domieszką krwi lub same krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego oraz bóle brzucha. Możliwe są także objawy pozajelitowe, takie jak bóle stawowe, zmiany skórne, zapalenia w obrębie gałki ocznej. Częstsze może być także współwystępowanie niektórych chorób.
Choroba lokalizuje się w jelicie grubym (typowo w odbytnicy i lewej części jelita, może także obejmować całe jelito grube), zmiany chorobowe są ciągłe. W patogenezie choroby pozostaje jeszcze wiele niewiadomych, ale nie bez znaczenia pozostają reakcje immunologiczne i obecność cytokin prozapalnych. Typowo jest to choroba przewlekła z okresami zaostrzeń i remisji.
Grypa jest ostrą chorobą wirusową, która stosunkowo często daje powikłania, w tym ciężkie choroby, stanowiące zagrożenie życia. Jedną z metod profilaktyki zakażenia (oczywiście poza unikaniem kontaktu z osobami chorymi) jest stosowanie szczepionki.
Szczepionka przeciwko grypie jest dość powszechna i na szczęście niedroga (nie jest to szczepienie obowiązkowe). Szczepienie zaleca się osobom pracującym z ludźmi (np. lekarzom, nauczycielom itp.), osobom starszym, przewlekle chorym, z zaburzoną odpornością.
Według dostępnej literatury szczepienie przeciwko grypie nie jest przeciwwskazane u chorych z chorobami zapalnymi jelit (IBD), a ryzyko wystąpienia działań niepożądanych w tej grupie jest porównywalne z ryzykiem dla całej populacji.
Opisano kilka przypadków zaostrzeń wrzodziejącego zapalenia jelita grubego po szczepieniu przeciwko grypie; należy pamiętać także o innych możliwych przyczynach zaostrzeń choroby, takich jak stres, infekcje, sezon jesienny lub wiosenny, nieprawidłowa dieta itp.
Na pewno przed szczepieniem chory z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego powinien zostać zbadany przez lekarza (lekarza rodzinnego, gastroenterologa). Kontakt z lekarzem konieczny jest także w przypadku zaostrzenia choroby (niezależnie od szczepienia przeciwko grypie).
Piśmiennictwo:
Narula N., Yamamura L.R.D., Marshall J.K.: Should my patient with inflammatory bowel disease on immunosuppressive therapy be vaccinated against influenza virus? Can. J. Gastroenterol. 2010; 24: 121-125.Porro G.B., Cremer M., Kreis G., Ramadori G., Rash-Madsen J., Isselbacher K: Gastroeneterologia. T. II. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2003.
Szczeklik A. (red.): Choroby wewnętrzne. T. I. Medycyna Praktyczna, Kraków 2007.
